Điểm mới trong Hướng dẫn số 12-HD/BTCTW của Ban Tổ chức Trung ương về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ

Qua 10 năm thực hiện Chỉ thị số 10-CT/TW của Ban Bí thư khóa X về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, để tiếp tục nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ trong tình hình mới,tại Kết luận 18-KL/TW, Ban Bí thư yêu cầu các cấp ủy, tổ chức Đảng cần tập trung thực hiện tốt việc “Tiếp tục quán triệt sâu sắc Nghị quyết Đại hội XII của Đảng và Chỉ thị số 10-CT/TW của Ban Bí thư khóa X, đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho cấp ủy, đảng viên về vị trí, vai trò của chi bộ; ý nghĩa, tầm quan trọng của việc duy trì, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ đối với việc nâng cao năng lựclãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên.

(LLCT) - Chi bộ là nền tảng của Đảng, là hạt nhân chính trị ở cơ sở, là cầu nối trực tiếp giữa Đảng với nhân dân. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh: “Chi bộ là gốc rễ của Đảng ở trong quần chúng. Chi bộ tốt thì mọi chính sách của Đảng đều được thi hành tốt, mọi công việc đều tiến bộ không ngừng. Trái lại, nếu chi bộ kém công việc không trôi chảy”⁽¹⁾. Bởi vậy, “Đối với Đảng ta,xây dựng chi bộ cho tốt, cho vững mạnh là một việc vô cùng quan trọng”⁽²⁾.

Sinh hoạt chi bộ là một trong những hoạt động chủ yếu của chi bộ. Chất lượng sinh hoạt chi bộ là tiêu chí quan trọng để đánh giá năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của chi bộ.Trong những năm qua, Đảng ta đã có nhiều chủ trương, giải pháp về xây dựng, củng cố,nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng,nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ.

Tuy nhiên, “Vẫn còn không ít tổ chức cơ sở đảng và chi bộ yếu kém; một bộ phận cán bộ,đảng viên, trong đó có cả cán bộ lãnh đạo,quản lý ở các cấp, suy thoái về phẩm chất chính trị và đạo đức, lối sống; nhiều cấp ủy, chi bộ chưa thực hiện nghiêm túc chế độ sinh hoạt đảng, buông lỏng công tác quản lý, giáo dục đảng viên; nội dung sinh hoạt chi bộ còn nghèo nàn, thiếu nội dung chính trị, tư tưởng cụ thể; tính lãnh đạo, tính giáo dục, tính chiến đấu, tinh thần tự phê bình, phê bình yếu, ý thức tổ chức, kỷ luật yếu kém; tinh thần đoàn kết và tình thương yêu đồng chí bị giảm sút…Tình hình đó làm suy giảm lòng tin của nhân dân đối với Đảng, giảm năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng ngay từ chi bộ”⁽³⁾.

Qua 10 năm thực hiện Chỉ thị số 10-CT/TW của Ban Bí thư khóa X về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, để tiếp tục nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ trong tình hình mới,tại Kết luận 18-KL/TW, Ban Bí thư yêu cầu các cấp ủy, tổ chức Đảng cần tập trung thực hiện tốt việc “Tiếp tục quán triệt sâu sắc Nghị quyết Đại hội XII của Đảng và Chỉ thị số 10-CT/TW của Ban Bí thư khóa X, đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho cấp ủy, đảng viên về vị trí, vai trò của chi bộ; ý nghĩa, tầm quan trọng của việc duy trì, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ đối với việc nâng cao năng lựclãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên.

Ngày 6-7-2018, Ban Tổ chức Trung ương đã ban hành Hướng dẫn số 12-HD/BTCTW(sau đây viết tắt là Hướng dẫn số 12), hướng dẫn một số vấn đề nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ. Hướng dẫn là sự cụ thể hóa việc thực hiện Kết luận số 18-KL/TW, ngày 22-9-2017 của Ban Bí thư khóa XII về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chỉ thị số 10-CT/TW của Ban Bí thư khóa X “Về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ” trong tình hình mới.

So với các Hướng dẫn trước đó, Hướng dẫn số12 tiếp tục làm rõ mục đích, yêu cầu của việc nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng, bí thư chi bộ, cán bộ, đảng viên về mục đích, ý nghĩa và vai trò quan trọng của sinh hoạt chi bộ và đưa việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, khóa XII trở thành nội dung thường xuyên trong sinh hoạt chi bộ.

Điểm đáng chú ý là, trong Hướng dẫn số12 có một số điểm mới so với các hướng dẫn trước đó về sinh hoạt chi bộ (Hướng dẫn số 05-HD/BTCTW ngày 25-5-2007; Công văn số 3731-CV/BTCTW ngày 16-4-2008 của Ban Tổ chức Trung ương về việc Hướng dẫn bổ sung một số nội dung sinh hoạt chi bộ gắn với việc thực hiện Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”; Hướng dẫn số 09-HD/BTCTW ngày 2-3-2012 của Ban Tổ chức Trung ương), cụ thể như sau:

Hướng dẫn số12 đã đưa ra “Khung tiêu chí đánh giá chất lượng sinh hoạt chi bộ”. Đây là lần đầu tiên trong văn bản hướng dẫn của Trung ương đã xây dựng và ban hành một số tiêu chí khung để làm cơ sở thống nhất chung trong đánh giá một buổi sinh hoạt chi bộ thường kỳ đạt chất lượng cho các chi bộ phấn đấu, cấp ủy cấp trên kiểm tra, giám sát.

5 tiêu chí khung đó là:

- Tỷ lệ đảng viên dự sinh hoạt chi bộ.

- Công tác chuẩn bị sinh hoạt chi bộ.

- Tổ chức sinh hoạt chi bộ.

- Thực hiện nguyên tắc tổ chức, sinh hoạt Đảng.

- Kết quả lãnh đạo thực hiện kết luận hoặc nghị quyết của chi bộ.

Đây là là những tiêu chí chung, là cơ sở để đánh giá chất lượng sinh hoạt chi bộ một cách đồng bộ, thống nhất trong cả nước. Các tiêu chí trên giúp cho công tác kiểm tra, giám sát của các cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp được thuận lợi hơn, đi vào thực chất hơn; giúp cho việc đánh giá, xếp loại chất lượng chi bộ hàng năm đúng, sát hơn với thực tế. Điều đó cho thấy, việc quan tâm đánh giá, phân loại tổ chức cơ sở đảng đã đi vào thực chất hơn, cụ thể hơn, tương xứng với chức năng, nhiệm vụ, vị trí vai trò của chi bộ trong tình hình mới.

Hướng dẫn số12 đã đưa ra những tiêu chí mang tính định lượng cụ thể rất thuận lợi cho việc đánh giá, như tỷ lệ đảng viên dự sinh hoạt từ 85% trở lên và không có đảng viên vắng mặt không có lý do hoặc đảng viên vắng mặt có lý do quá 3 lần liên tiếp trong năm (trừ trường hợp được miễn công tác, sinh hoạt đảng theo quy định và đảng viên trong lực lượng vũ trang làm nhiệm vụ đặc biệt); Có nhiều đảng viên tham gia phát biểu ý kiến; Thời gian sinh hoạt phải bảo đảm từ 90 phút trở lên. Nếu kết hợp sinh hoạt chuyên đề với sinh hoạt chi bộ thường kỳ trong cùng một buổi thì phải bảo đảm thời gian tối thiểu 120 phút. Yêu cầu đối với sổ biên bản sinh hoạt chi bộ ghi chép đầy đủ diễn biến của buổi sinh hoạt và được lưu giữ, bảo quản lâu dài để làm tài liệu tham khảo, giáo dục truyền thống cho đảng viên.

Thứ hai, sinh hoạt chuyên đề đã được quan tâm đúng mức hơn, được hướng dẫn cụ thể, chi tiết hơn. Nếu như Hướng dẫn 09 chỉ mới đề cập đến một số nội dung gợi ý sinh hoạt chuyên đề, thì trong Hướng dẫn 12, nội dung sinh hoạt chuyên đề đã được bổ sung thêm một số nội dung gợi ý mang tính “trọng tâm” trong công tác xây dựng Đảng hiện nay, như: “Về các giải pháp phòng, chống, khắc phục, sửa chữa các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”; “Về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh theo hướng dẫn của Trung ương và cấp ủy, tổ chức Đảng cấp trên”…Sinh hoạt chuyên đề được hướng dẫn chi tiết và khá đầy đủ từ công tác chuẩn bị, các bước sinh hoạt, gồm mở đầu, tiến hành sinh hoạt đến kết luận. Hướng dẫn cũng yêu cầu rất rõ “nếu kết hợp sinh hoạt chuyên đề với sinh hoạt chi bộ thường kỳ trong cùng một buổi thì phải đảm bảo thời gian tối thiểu là 120 phút”.

Thứ ba, trong quy trình sinh hoạt cũng được quy định cụ thể chi tiết hơn. Trong phần chuẩn bị sinh hoạt, so với các hướng dẫn trước, có thêm nội dung: “thông báo thời gian, địa điểm, nội dung sinh hoạt chi bộ đến cấp ủy viên cấp trên được phân công theo dõi chi bộ. Chi bộ có điều kiện gửi trước tài liệu sinh hoạt cho đảng viên để nghiên cứu, chuẩn bị nội dung phát biểu ý kiến”.

Trong các bước sinh hoạt, ở phần mở đầu trong Hướng dẫn số 12 đã bỏ nội dung “Chi bộ thực hiện việc thu nộp đảng phí hàng tháng của đảng viên” trong Hướng dẫn 09, thay vào đó là nội tuyên bố lý do, giới thiệu đại biểu (nếu có), thể hiện sự trang trọng trong sinh hoạt chi bộ.

Trong phần kết thúc được hướng dẫn chặt chẽ và chi tiết hơn, trong đó bí thư chi bộ bên cạnh việc tổng hợp các ý kiến phát biểu tại buổi sinh hoạt, còn phải lưu ý đến“Những ý kiến tiếp thu để bổ sung, hoàn thiện nội dung sinh hoạt chi bộ; phân công nhiệm vụ cho đảng viên nhưng phải “quy định thời gian hoàn thành”.

Một điểm rất mới so với quy định trước đó là phải đánh giá chất lượng buổi sinh hoạt, và trình bày biên bản sinh hoạt chi bộ. Đây cũng là một khâu ít được thực hiện trong thực tế sinh hoạt chi bộ, do không đánh giá chất lượng buổi sinh hoạt nên có thể lần sinh hoạt sau vẫn mắc phải những lỗi của lần sinh hoạt trước, khiến cho sinh hoạt bị nhàm chán, kém hiệu quả.

Thứ tư, trong nội dung sinh hoạt chi bộ có sự phân định rõ nội dung công tác chính trị, tư tưởng và nội dung thực hiện nhiệm vụ chính trị. Trong nội dung thực hiện nhiệm vụ chính trị, Hướng dẫn 12 nhấn mạnh việc “Đánh giá việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay, Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về tăng cường xây dựng và chỉnh đốn Đảng, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện tự diễn biến, tự chuyển hóa trong nội bộ gắn với thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; Và đưa thêm nội dung “Đảng viên, nhất là người đứng đầu liên hệ, đánh giá việc thực hiện nội dung đã cam kết theo Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII vào nội dung sinh hoạt thường kỳ chứ không chỉ đánh giá nội dung này trong Hội nghị đánh giá, phân loại đảng viên cuối năm, hay đánh giá cán bộ trước khi giới thiệu, ứng cử, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại như trước đây.

Công tác lãnh đạo đạt hiệu quả hay không thể hiện ở kết quả lãnh đạo chính quyền, các đoàn thể chính trị - xã hội, đây cũng là một trong những nội dung được quy định trong nội dung sinh hoạt thường kỳ.

Có thể nói, những nội dung được bổ sung trong Hướng dẫn 12 là sự phát triển mới trong nhận thức của Đảng về vấn đề nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, đó là những kinh nghiệm được đúc rút trong thực tế trong thời gian qua và đây cũng là cơ sở nghiên cứu lý luận trong công tác xây dựng Đảng trong thời gian tới theo đúng tinh thần Văn kiện Đại hội XII của Đảng, là “phải coi trọng tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận…”.

___________________________

(1) Hồ Chí Minh:Toàn tập, t.11, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2000, tr.161.

(2) Sđd, t.12, tr.79.

(3) Chỉ thị số 10-CT/TW của Ban Bí thư khóa X “Về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ trong tình hình mới”.

Nông Thị Minh Hòa - HĐND phường Túc Duyên, TP Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên.

Nguồn Tạp chí điện tử Lý luận chính trị

Nguồn tin: http://www.lyluanchinhtri.vn/home/index.php/thuc-tien/item/2692-diem-moi-trong-huong-dan-12-hd/btctw-cua-ban-to-chuc-trung-uong-ve-nang-cao-chat-luong-sinh-hoat-chi-bo.html